Thứ Bảy, 27 tháng 9, 2014

Dịch cụm từ "short of" sang tiếng Việt như thế nào? - Phần 1

"Short of" là một cụm từ phổ biến trong tiếng Anh, nhưng không hẳn là dễ hiểu/dễ dùng đối với người học Việt Nam. Một lý do là cụm từ này có nhiều chức năng với nhiều nghĩa khác nhau, trong khi nhiều người chỉ hiểu có một nghĩa là "thiếu" (ví dụ như trong câu: I am short of money - Tôi đang thiếu tiền/đang cháy túi đây.).

Để hiểu rõ nghĩa của từ này, các bạn có thể đọc bài Nghĩa của cụm từ "short of" trên trang VOA Tiếng Việt (tại đây: http://www.voatiengviet.com/content/hoi-dap-anh-ngu-nghia-cua-cum-tu-short-of/1949388.html). Một bài giải thích khá rõ ràng, kèm thí dụ và giải đáp thắc mắc nữa.

Còn nếu bạn ... làm biếng, thì xin giải thích ngắn ở đây. Nói vắn tắt, "short" trong "short of" trước hết là tính từ, với nghĩa là "less(er)/few(er) [than]". Trong cụm "short of", ta có cấu trúc ADJ + prep tương tự như keen on, interested in, fond of .... Như vậy, cụm "short of" dùng theo cách này khá dễ hiểu đối với người Việt, vì "short" có nghĩa là "thiếu", "chưa đủ", còn thiếu cái gì thì thêm "of + N" là xong. Tôi thiếu tiền mặt/ I am short of cash, cô ấy hụt hơi/ she is short of breath, mẹ tôi lúc nào cũng cảm thấy thiếu ngủ/ my mother always feels short of sleep .... Dễ quá, phải không?

Ngoài chức năng tính từ thì "short of" còn được dùng trong các thành ngữ mà tốt nhất là chúng ta chấp nhận không phân tích dài dòng làm gì cho nó ... mệt đầu, chỉ cần dùng đúng.

Thành ngữ hay gặp nhất là "nothing short of" với  chức năng là trạng từ, có nghĩa là "tương đương với", "chẳng kém gì", "quả là". Cả thành ngữ này chỉ đóng vai trò nhấn mạnh, tương tự với "truly", "really", "as ... as". Ví dụ như trong những câu sau:

The implications seemed nothing short of revolutionary. (Câu này lấy ở đây: http://english.stackexchange.com/questions/52349/how-should-i-understand-short-of-in-this-sentence).

Bản dịch gợi ý của tôi:
Ý nghĩa của điều ấy có vẻ cũng mang tính cách mạng không kém.

Một câu khác, cũng lấy từ đường dẫn vừa được giới thiệu ở trên:

President Barack Obama says the savage storms that swept through the South are nothing short of 'catastrophic.' [They are as bad as catastrophic.]

Và bản dịch của tôi:
Tổng thống Obama cho biết những cơn bão hung tợn đã quét qua miền Nam [nước Mỹ] quả là tai họa.

Một thành ngữ khác với ý nghĩa tương tự là "(a) little short of". Chú ý nếu "little" không có mạo từ "a" đi theo thì được dùng theo nghĩa phủ định, cho nên "little short of" thật ra cũng chỉ là "nothing short of" mà thôi. Còn nếu có "a" thì nghĩa nhẹ đi một chút, dịch sang tiếng Việt là "gần như", "có thể nói". Ví dụ như trong câu này (lấy từ trang này: http://www.usingenglish.com/forum/threads/58230-small-built-a-little-short-of-pretty):

A young woman, built small and just a little short of pretty, was sitting directly across from him.
Một cô gái trẻ, nhỏ nhắn và gần như/có thể nói là đẹp, đang ngồi đối diện trực tiếp với anh ta.  
----------------
Well, tạm thời là thế. Dưới đây là một bài tập nho nhỏ: Các bạn có thể dịch những câu sau đây sang tiếng Việt được không?

1. Chestnut Hill student with cancer was originally told she wouldn't be able to participate in commencement because she was three credits short of degree.

2. For everyone has sinned; we all fall short of God's glorious standard.

3. Are you running short of writing prompts?

4. A new report by Moody's Investors Service finds that public pensions are $2 trillion short of the amount they owe current and future retirees.

5. State tax collections fell short of expectations by $281 million last year.


6. He was short of building materials, he was short of staff, he was short of time—in fact he was short of everything, Höss objected.

7. He was ambitious enough to be contented with nothing short of the highest rank of overseers, and persevering enough to reach the height of his ambition.

8. When Nelson Mandela became South Africa's president on May 10 1994, he was two months short of his 76th birthday.

9. Even in his eighties, he was never short of exciting ideas. 

10. The weight he lost was 3 pounds short of his targeted loss.  
 
Trả lời xin gửi vào comment các bạn nhé.